عبدالرحمن بامەرنی
ناڤ و نیشان كلیلا چوونە ژوورا ناڤ جیهانا هەر دەقەكی یە، هەلبەستڤانێ زیرەك ژی ڤێ پەیوەندیێ دناڤبەرا دەقێ خوە و ناڤ و نیشانی دا دروست دكەت و ئەڤە یە ژی ئەو شەرەنیخا بناڤێ گەهاندنێ دهێتە ناسكرن، كو هەر كەسەك حەز دكەت پترترین كەس ل دەقێ وی یێ نڤیسی ڤەگەرن. گیروبونەك، ناڤێ شعرەكا (ڤیان حەمید) هەلبەستڤانا كچا باژێرێ دهوكێ یە و نوكە ژ دەرڤەی وەلاتی ژیانێ دبەتە سەر، كو ئەڤ شعرە د كوڤارا چاڤدێر ژمارە 120 دا هاتیە بلاڤكرن و دێ هەولدەین، ل وان كلیلان بگەرین، یێن كودێن ڤێ شعرێ ڤەكری دهێلن.
پێنەڤێت ژیانا هەر ئێك ژ مە، چەندین پێگە و راوەستیانێن خوە یێن تایبەت هەنە، هند ژێ د خوشن و هند ژی ڤەگێرانا بیرهاتنێن نەخوشن. كەسێن بەرهرەمەند، كو شاعر ژی ئێك ژ وانن، هەولددەن، هندەك ژ وان راوەستیانان، ل بەر سینگێ خەلكی بدانن، شاعر سنعەتكارییا خوە تێدا دكەن و كراسدكەن و د قالبێ تێكستەكی دا، هەمی دەستهەلی و رەوشەنبیریەت و مەعریفەییا خوە و ئەو پاشماوێ د سەرێ خوە دا خرڤەكرین، دا درێژنێ. ئەڤ چەندا هەنێ ژی نە بتنێ بو ئارامكرنا خو و دەرونێ خوە، بەلكو هەر كەسانەكێ وەك وی، كو هەمی مروڤان ژی بارەك ب بەر دكەڤیت و هەر مروڤەكی ژ وان، بەشداری د هندەك وان راوەستیانان دا هەیە. لڤێرە شاعر دەقێ خوە بو دكەتە زمان و گوهـ و چاڤ، ئەڤە ژی نە بتنێ وەك شاعر، گەلەك هزرمەند و فەیلەسوفان ژی بو گەهاندنا بوچوونێن خوە، پەنا بو ئەدەبی بریە بو ڤێ دەربرینێ، ئێك ژ وان فەیلەسوف هزرمەندان ژی، (ژان پول سارتەر) بویە.
ژێهەلییا جاددا هەنێ
بیست و هەفت سالا،
من شەرمەزار دكەت..
ئەگەر ل سەر ڤی وێنەیێ شعرێ راوەستین، نڤیسینا شعرێ زێدەتر شاعری د بەتە سەر كێشانا وان وێنان، یێن كو بەشەكی ژ كەساتیا وێ مژویل دكەن! مەرج نینە ژی ئەو وێنێن هەنێ، دەربرینێ ژ كەساتیا شاعری بخوە بكەن، ژبەركو ئەو فەرهەنگ و مەعریفەیا لدەف خودیێ خودانێ دەقی هەی، بەسە كو وێنێ خوە بكەتە وێنەیەكێ زیندی و هەولبدەت، پترترین كەس بەشداری وی بابەتی بكەت، یێ وێنە ژبەر هاتینە كێشان. ئەڤە ژی بو زەنگینی و رەوشەنبیریەت و دەستهەلییا شاعری ڤەدگەریت د نڤیسینێ دا، ژبەر هندێ ژی، ئەو دەق دمینن و زیندی دبن، یێن پتریا خەلكی خوە دناڤ را دبینن، یان هەست دكەن ئەوێن خاندەڤا ژی بەشەكن ژڤی وێنەیێ شعری و یێ بەشەكی ژ چیروكا وان دبێژیت. ژێهەلیا جاددێ و دیاركرنا تەمەنی، زڤرینە بو گەلەك پێگە و راوەستیانا، كو هەلبەستڤانا مە، بو هەر هنگافتنەكێ، هەر خەمەكێ، خەریبیەكێ، ئاهەنگ و سەر سالەكێ بیر لێ كربیت و بو خوە ب دەست پێك زانیبیت، لڤێرە ژی كی ژ مە یێ خاندەڤا هەیە و مە پێگەیەك نەبیت، روژەك، جهەك، بیرهاتنەك، كو ئەم لێ بزڤرین و دەرونێ خوە تێدا ئارام دكەین.
ل سەر پەرێن دەریایێن رۆژئاڤای، كەنین و ددان
تیرۆژەكا نیڤرۆیی كو شلقا ئاڤێ تافیل دكەت و
هاتنا تە و
هاتنا تە ژ ڤێرێ وێڤە
پیراتیێ شەرمین دكەت...
بیست و حەفت سال نە گەلەكن كو مروڤ هەست ب پیراتیێ بكەت، لێ مروڤ ل وەلاتی نەبیت، ل جهێ باب و باپیران، جهێ یاریكان، ئەو كەسێ مروڤی خەون ل سەر ئاڤاكرین و دووری چاڤێن مروڤی، مروڤ هەست ب هەناسەیێن وی نەكەت، عەشق بیت، هەڤالینی، دایك، باب، خوشك و برا! ئەڤە هەمی بەسن كو ژیانێ ل بەر مروڤی تەحل دكەن، لێ هەبونا چریسكەكێ كو چاڤێن هەردووكان ب ئێك بكەڤن بەسە، كو نیشانێن پیراتیێ نەمینن و مروڤ ل سەر هەمی خەمان زال ببیت.
ئەگەر هندەك نمونێن دی یێن خەریبیێ ژناڤ ڤێ شعرێ هلكێش بكەین، بو نمونە: (مە چیرۆكێن مەزنا نە دزانین... مە خۆ ب پرچا ئێك و دوو ڤە مژویل دكر)، (سیڤاندۆك د باوەشا مە دا و.... پەلاتینك د دویف مە دا،.... ل بێهنا بهارێ دگەران)، (ل بارانا، ل گژلۆكێ... ل تەحرا، ل نیڤە شەڤا... ل قەدەغەبۆنێ!... مە خو ل گیروبونێ نە دكرە خۆدان).
ناڤ و نیشان كلیلا چوونە ژوورا ناڤ جیهانا هەر دەقەكی یە، هەلبەستڤانێ زیرەك ژی ڤێ پەیوەندیێ دناڤبەرا دەقێ خوە و ناڤ و نیشانی دا دروست دكەت و ئەڤە یە ژی ئەو شەرەنیخا بناڤێ گەهاندنێ دهێتە ناسكرن، كو هەر كەسەك حەز دكەت پترترین كەس ل دەقێ وی یێ نڤیسی ڤەگەرن. گیروبونەك، ناڤێ شعرەكا (ڤیان حەمید) هەلبەستڤانا كچا باژێرێ دهوكێ یە و نوكە ژ دەرڤەی وەلاتی ژیانێ دبەتە سەر، كو ئەڤ شعرە د كوڤارا چاڤدێر ژمارە 120 دا هاتیە بلاڤكرن و دێ هەولدەین، ل وان كلیلان بگەرین، یێن كودێن ڤێ شعرێ ڤەكری دهێلن.
پێنەڤێت ژیانا هەر ئێك ژ مە، چەندین پێگە و راوەستیانێن خوە یێن تایبەت هەنە، هند ژێ د خوشن و هند ژی ڤەگێرانا بیرهاتنێن نەخوشن. كەسێن بەرهرەمەند، كو شاعر ژی ئێك ژ وانن، هەولددەن، هندەك ژ وان راوەستیانان، ل بەر سینگێ خەلكی بدانن، شاعر سنعەتكارییا خوە تێدا دكەن و كراسدكەن و د قالبێ تێكستەكی دا، هەمی دەستهەلی و رەوشەنبیریەت و مەعریفەییا خوە و ئەو پاشماوێ د سەرێ خوە دا خرڤەكرین، دا درێژنێ. ئەڤ چەندا هەنێ ژی نە بتنێ بو ئارامكرنا خو و دەرونێ خوە، بەلكو هەر كەسانەكێ وەك وی، كو هەمی مروڤان ژی بارەك ب بەر دكەڤیت و هەر مروڤەكی ژ وان، بەشداری د هندەك وان راوەستیانان دا هەیە. لڤێرە شاعر دەقێ خوە بو دكەتە زمان و گوهـ و چاڤ، ئەڤە ژی نە بتنێ وەك شاعر، گەلەك هزرمەند و فەیلەسوفان ژی بو گەهاندنا بوچوونێن خوە، پەنا بو ئەدەبی بریە بو ڤێ دەربرینێ، ئێك ژ وان فەیلەسوف هزرمەندان ژی، (ژان پول سارتەر) بویە.
ژێهەلییا جاددا هەنێ
بیست و هەفت سالا،
من شەرمەزار دكەت..
ئەگەر ل سەر ڤی وێنەیێ شعرێ راوەستین، نڤیسینا شعرێ زێدەتر شاعری د بەتە سەر كێشانا وان وێنان، یێن كو بەشەكی ژ كەساتیا وێ مژویل دكەن! مەرج نینە ژی ئەو وێنێن هەنێ، دەربرینێ ژ كەساتیا شاعری بخوە بكەن، ژبەركو ئەو فەرهەنگ و مەعریفەیا لدەف خودیێ خودانێ دەقی هەی، بەسە كو وێنێ خوە بكەتە وێنەیەكێ زیندی و هەولبدەت، پترترین كەس بەشداری وی بابەتی بكەت، یێ وێنە ژبەر هاتینە كێشان. ئەڤە ژی بو زەنگینی و رەوشەنبیریەت و دەستهەلییا شاعری ڤەدگەریت د نڤیسینێ دا، ژبەر هندێ ژی، ئەو دەق دمینن و زیندی دبن، یێن پتریا خەلكی خوە دناڤ را دبینن، یان هەست دكەن ئەوێن خاندەڤا ژی بەشەكن ژڤی وێنەیێ شعری و یێ بەشەكی ژ چیروكا وان دبێژیت. ژێهەلیا جاددێ و دیاركرنا تەمەنی، زڤرینە بو گەلەك پێگە و راوەستیانا، كو هەلبەستڤانا مە، بو هەر هنگافتنەكێ، هەر خەمەكێ، خەریبیەكێ، ئاهەنگ و سەر سالەكێ بیر لێ كربیت و بو خوە ب دەست پێك زانیبیت، لڤێرە ژی كی ژ مە یێ خاندەڤا هەیە و مە پێگەیەك نەبیت، روژەك، جهەك، بیرهاتنەك، كو ئەم لێ بزڤرین و دەرونێ خوە تێدا ئارام دكەین.
ل سەر پەرێن دەریایێن رۆژئاڤای، كەنین و ددان
تیرۆژەكا نیڤرۆیی كو شلقا ئاڤێ تافیل دكەت و
هاتنا تە و
هاتنا تە ژ ڤێرێ وێڤە
پیراتیێ شەرمین دكەت...
بیست و حەفت سال نە گەلەكن كو مروڤ هەست ب پیراتیێ بكەت، لێ مروڤ ل وەلاتی نەبیت، ل جهێ باب و باپیران، جهێ یاریكان، ئەو كەسێ مروڤی خەون ل سەر ئاڤاكرین و دووری چاڤێن مروڤی، مروڤ هەست ب هەناسەیێن وی نەكەت، عەشق بیت، هەڤالینی، دایك، باب، خوشك و برا! ئەڤە هەمی بەسن كو ژیانێ ل بەر مروڤی تەحل دكەن، لێ هەبونا چریسكەكێ كو چاڤێن هەردووكان ب ئێك بكەڤن بەسە، كو نیشانێن پیراتیێ نەمینن و مروڤ ل سەر هەمی خەمان زال ببیت.
ئەگەر هندەك نمونێن دی یێن خەریبیێ ژناڤ ڤێ شعرێ هلكێش بكەین، بو نمونە: (مە چیرۆكێن مەزنا نە دزانین... مە خۆ ب پرچا ئێك و دوو ڤە مژویل دكر)، (سیڤاندۆك د باوەشا مە دا و.... پەلاتینك د دویف مە دا،.... ل بێهنا بهارێ دگەران)، (ل بارانا، ل گژلۆكێ... ل تەحرا، ل نیڤە شەڤا... ل قەدەغەبۆنێ!... مە خو ل گیروبونێ نە دكرە خۆدان).
%20copy.jpg)
ليست هناك تعليقات:
إرسال تعليق